تاریخچه ساواته، اصول مبارزاتی و تکنیک ها
تاریخچه ساواته جهان
رشد ورزش بوكس و كشتی و مبارزات خیابانی در میانه قرن 18 در نتیجه مستقیم تغییرات اقتصادی و اجتماعی بود كه انقلاب صنعتی فراهم ساخت. همزمان در فرانسه روش مبارزات هنرهای رزمی مشابه مشت زنی انگلیسی به وجود آمد. در پاریس نوع خاصی از روش مبارزات خیابانی وجود داشت و به نظر میرسد ملوانان نيروي دریایی فرانسه هنر رزمی را با عنوان شوشان Chausson رشد و گسترش دادند.
در شهر پاریس این نوع مبارزه خیابانی با عنوان ساواته كه معنی انگلیسی آن كفش كهنه میشود وجود داشت. در زمان ناپلئون سربازان فرانسوی با استفاده از ساواته با همتایان انگلیسی خود مبارزه میكردند.
در دهه 1820 فعالیتهای مختلفی انجام شد تا توجه مردم به ساواته بیشتر جلب شود. معروفترین مربی این دوران Cassaux Michel بود (1869 – 1794) بود كه در محله بلویل پاریس متولد شد. او نوع روش مبارزات خیابانی را سازماندهی كرد و آنرا هنر ساواته نامید. آموزشهای او به حدی گسترش پیدا كرد كه شخصیتهای بزرگی مانند دوك ارلان، كنت لاباتت، لرد هنری سی مور و هنرمند مشهور پائول گاوارنی به ساواته جذب شدند.
Charles Lecour (1894 – 1808) مشهورترین شاگرد كاسوكس بود. شارل یك مبارز تمام عیار بود كه در سال 1838 مشت زنی انگلیسی را با مبارزه خیابانی فرانسوی تركیب و بوكس فرانسوی را ابداع كرد. به تدریج ساواته در اروپا، آفریقا، انگلستان، كانادا و آمریكا گسترش پیدا كرد و در ادامه در نیمه دوم قرن 19 با اجباری شدن تربیت بدنی و ژیمناستیك در ارتش فرانسه، ساواته رشد بیشتری را شاهد شد.
یكی از مشهورترین و مهمترین قهرمانان ساواته (Savateurs) در این دوران Joseph Pierre Charlemont بود (1914 – 1830) كه در سال 1899 كتاب مشهور بوكس فرانسوی را منتشر كرد. پسر ژوزف، شارل شارمونت (1944 – 1862) در سال 1899 با شكست جری دریسكال بوكسور معروف به شهرت رسید.
با شروع قرن 20 ساواته در اروپای غربی شهرت قابل توجهی كسب كرد. چون برای مردم ضروری بود تا نوعی دفاع شخصی ساده را فرا بگیرند. حتی در مسابقات المپیك 1924 پاریس، ساواته به عنوان یك رشته نمایشی حضور داشت.
كنت پیر باروزی (Count Pierre Baruzy) (1994 – 1897) از جمله مربیان سرشناس ساواته است كه سهم قابل توجهی در رشد و گسترش این ورزش ایفا كرد. او یكی از شاگردان شارل شارمونت بود كه در طول سالهای 1922 تا 1935 به یازده مقام قهرمانی رسید و در مسابقات 1924 المپیك پاریس نیز قهرمان شد. او جزو افرادی است كه فدراسیون ساواته فرانسه را تاسیس كرد.
امروزه هنر رزمی ساواته یك ورزش بینالمللی است كه از شهرت جهانی برخوردار است.
در اوایل قرن 20 بیش از یكصد هزار نفر به ورزش ساواته میپرداختند گرچه در پایان جنگ جهانی دوم به دلیل شرایط خاص آن دوران در تمام دنیا تنها پانصد نفر بودند كه ساواته كار میكردند، اما 1975 به بعد این ورزش در جهان تولدی دوباره یافت.
رؤسای فدراسیون بینالمللی ساواته از ابتدا تا كنون
1- ژان ماری روسو: 23 مارس 1985 تا 1989
2- آلن سالومون: 23 سپتامبر 1989 تا 1992
3- میشل راجر: 21 نوامبر 1992 تا 2001
4- الكساندر والنیر: 29 سپتامبر 2001 تا 2003
5- ژان هول: 7 سپتامبر 2003 تا 2007
6- ژیل لودویگو: از سال 2007 تا 2010
7- دکتر جولی گابریل از سال 2010 تاکنون
نقل قولهای فلسفی ساواته
تنها راه رسیدن به همبستگی اجتماعی، احترام به شئونات انسانی است.
بوكس فرانسوی از جمله ورزشهایی است كه بر مبنای احترام انسانهاست و جنبههای آموزشی آن استثنایی است. (كنت پیر باروزی).
اعتبار بوكس فرانسوی اینست كه ورزش نیازمند آموزشهای طولانی است و باعث افزایش استقامت همه جانبه انسانها میشود. حس خطرپذیری و تلاش وافر را افزایش میدهد و یاد میدهد كه چگونه از عهده مشكلات برآئیم. به تدریج یك ورزشكار ساواته یاد میگیرد چگونه خشونت ذاتی را به رفتاری منظم تبدیل كند، وفاداری، برادری و كنترل نفس را بیاموزد. (برنارد پلای سایت)
بوكس فرانسوی علمی عمیق است كه نیازمند توان، تیزهوشی و جدیت بالاست. ساواته بهترین راه افزایش توان انسانی است، مبارزهایی تنها با سلاحهای طبیعی. (تئوفیل گوتیه)
بوكس فرانسوی براساس سه ویژگی كلی انسانی است: 1- هوش 2- تهور 3- سلامت بدنی.(مارسل پاگنول)
در بوكس فرانسوی یك مبارز تصویری از فردی است با نهایت توانمندی فیزیكی و ذهنی. (كنت پییر باروزی)
بوكس فرانسوی ورزشی است كه در آن میآموزید تا چگونه زندگی كنید. یك زندگی خردمندانه و شادیبخش. (برنارد پلای سایت)
تاریخچه تشكیل فدراسیون بینالمللی ساواته (FISav)
ازشروع قرن 19 میلادی ساواته كاهای بلژیك، فرانسه و ایتالیا گاهگاهی با یكدیگر مبارزه میكردند. در 16 سپتامبر سال 1972 كنت پیر باروزی كه فدراسیون ساواته فرانسه را در سال 1975 تاسيس كرد. از سه كشور دعوت كرد تا فدراسيون بينالمللي را تاسیس كنند، اما تنها دو كشور بلژیك و فرانسه در این جلسه حضور یافتند و ایتالیا غیبت كرد.
در دهم ژوئن 1982 پیر سیلوير، نایب رئیس فدراسیون ساواته فرانسه تصمیم گرفت تا اتحادیه بینالمللی ساواته (U.I.B.F) را تاسیس كند اما مجدداً این پروژه تحقق نیافت.
در سال 1985 مسابقات بینالمللی سازماندهی شد كه درآن ورزشكارانی از اروپا،آفریقا، آمریكا و خاورمیانه حضور داشتند. در این سال پیر گایراد رئیس فدارسیون ساواته فرانسه تصمیم گرفت تا با حضور نمایندگان 11 كشور جهان فدراسیون بینالمللی ساواته را به مركزیت پاریس تشكیل دهد. بلژیك، كامرون، فرانسه، انگلستان، هلند، ایتالیا، مراكش، موریتانی، سنگال، تونس و یوگوسلاوی كشورهای مورد نظر وی بودند كه در عین حال سه كشور آلمان، اسپانیا و ساحل عاج به دلیل غیبت در این جلسه عذرخواهی كردند.
در پایان این اجلاس، ژان ماری روسو به عنوان اولین رئیس فدراسیون بینالمللی ساواته انتخاب شد و دو زبان فرانسه و انگلیسی به عنوان زبانهای رسمی این فدراسیون معرفی شدند.
مجموعه مقررات و قوانین مسابقاتی ساواته
ساواته یك ورزش مبارزه ای است كه در آن از ضربات دست و پا استفاده میشود. تنها بخشهای درگیر در مبارزه ساواته عبارتند از:تمامی قسمتهای كفش ساواتهجلوی دستكش، هنگامیكه دست به حالت مشت قرار گرفته است.
2- روش شناسی ساواته
ساواته یك ورزش مبارزهای است كه تاریخچه آن به قرن 19 و فرانسه برمی گردد. شارل مونت مقررات مبارزاتی ساواته را تدوین كرد و این مقررات توسط هئیت رئیسه فدراسیون بینالمللی ساواته تكمیل و تصویب شده است.
3- اصول پایه ساواته
هر حركت ساواته باید بر مبنای اصول آموزشی و كاملاً موثر باشد.
4- اصول مكانیكی اجرای ضربات پا و تقسیم بندی آن در ساواته
FOUETTE یا ضربات با رو یا نوک کفش ساواته به سر، تنه یا رانCHASSE ضربه پیستونی شكل به سر، تنه یا رانBALANCE ضربه شلاقی و دورانی
4 – 2 براساس این سه اصل مكانیكی، یازده نوع ضربه پا در ساواته وجود دارد.
1- Fouett'es Frontaux
2- Fouett'es Lateraux Obliques
3- Fouett'es Exterieurs
4- Fouett'es Interieurs Obliques
5- Chass'es Frontaux
6- Chass'es Lat'eraux
7- Chass'es arrieves
8- Balanc'es Frontaux
9- Balanc'es Lateraux
10- Balanc'es Ascendants
11- Balanc'es Descendants
5- تشریح تكنیكی ضربات پا
5 – 1 توضیح كلی:
بیشتر ضربات پا در ساواته هنگام راه رفتن، تغییر گارد، پرش، سرخوردن و ... پس از یك حركت جانبی یا چرخشی نواحی مجاز بدن توسط جلو یا پشت پا اجرا میشود.
5 – 2 Fouett'es Frontaux Les (فوای تی فرانتال):
ضربه مستقیم پا كه در هنگام اجرا، زانو به حالت افقی قرار دارد و با انگشت شست پا به هدف نشانه روی میشود.
5 – 3 lateraux Fouett'es (فوی تی لاتی رال)
در این ضربات محور زانو به حالت عمودی قرارداد و ضربات پا به طرفین اجرا میشود. (مشابه سایدكیك)
5 – 4 Fouett'es extetieurs obliques
ضربه با استفاده از كف پا به طرفین به سمت جلو و پشت
5 – 5 Fouett'es interieurs obliques
اصول اجرایی ضربه بر مبنای حركت شلاقی و كوبش پاست. ضربه اریبی شكل پا به طرفین
5 – 6 Chass'es Frontaux
ضربه پیستونی یا فشاری پا به سمت افقی روبه جلو با كف پا به سمت حریف اجرا میشود.
5 – 7 Chass'es lal'raux (شاسی لاترال)
ضربه پیستونی شكل پا به پهلو
5 – 8 Chass'es arrieres
ضربه بك كیك (ضربه افقی پا به پشت)
5 – 9 Blanc'es Frontaux
ضربه های كیك (ضربه دورانی پا به سمت سر)
5 – 10 Blanc'es lateraux
ضربه دورانی پا به جلو
5 – 11 Blanc'es Ascendants
اصل ضربه شلاقی در اجرای این ضربه مورد نظر است و ضربه به صورت عمودی روبه بالا اجرا میشود.
5 – 12 Blanc'es descendants
ضربه صورت عمودی پای كشیده از بالا به پائین
6- اصول مكانیكی ضربات مشت و طبقهبندی آنها در ساواته
6 – 1 ضربات مشت براساس سه اصل زیر اجرا میشود:DIRECT JETE: یك ضربه Jab یا مستقیم است.BALANCE: ضربه همراه با حركت پیچدار دست (هوك)ضربه تركیبی
6 – 2 براساس 3 نوع اصل مكانیكی ضربات مشت در ساواته چهار نوع ضربه دست وجود دارد:
1) Les DIRECTS
2) Les CROCHETS
3) Les UPPERCUTS
4) Les SWINGS
7- توصیف ضربات مشت در ساواته:
7 – 1 توصیف كلی:
ضربات مشت توسط هر دو دست به طرف جلو و طرفین سر حریف و همچنین قفسه سینه اجرا میشود. ضمن اینكه تنها بخش ضربه زننده بخش جلویی دستكش است.
7 – 2 DIRECTS
ضربه مستقیم دست كه در این حالت دست به حالت پیستونی به سرعت یك ضربه مشت رو به جلو را اجرا میكند. (Jab)
7 – 3 Crochets (كروشی)
ضربه هوك
7 – 4 Uppercuts
ضربه مشت از سمت پائین به بالا كه در واقع همان آپركات در بوكس است.
7 – 5 Swings
ضربه مشابه هوك كه در انتها با چرخش مشت همراه است. یک هوک باز.
8 – 1 حركات مجاز برای فرار از ضربه و یا دفاع در برابر آن (dodges and Parries)
8 – 2 طبقهبندی حركات فرار از ضربه حریف
1) Esquires Totals: با استفاده از حركات دو پا
2) Esquires Partielles: با استفاده از حركت تنها یك پا
3) Esquires Sur Place: عقب كشیدن بدن بدون حركت پا
8 – 3 طبقهبندی دفاعها
سه نوع دفاع در ساواته وجود دارد:
1) Parades Bloquees دفاع مستقیم ضربه حریف.
2) Parades Chassees ضربه همزمان به تكنیك حریف كه باعث دفع آن میشود.
3) Parades en Protection دفاع مناطقی از بدن كه محافظ دارد.
9- ضربات مجاز و غیر مجاز در ساواته
تمامی تكنیكهای دست و پا كه از آنها نام برده شد تنها زمانی مجاز به اجرا خواهند بود و آموزش داده میشوند كه هدف اصلی یادگیری ساواته به عنوان یك دفاع شخصی باشد.
9 – 1 بخشهایی كه میتوان به آنها ضربه زد
A. ضربات پا:جلو و طرفین سرجلو و طرفین تنه و ران
B. ضربات دست:جلو و طرفین سرجلو و طرفین تنه
9 – 2 نواحی غیر مجاز
A. ضربات پا:دستگاه تناسلیپشت گردن پشت و روی سرسینه در بانوان
B. ضربات دست:مسابقات مردان: تمامی مناطق زیر كمربند كه مشخص شدهاند.مسابقات بانوان: تمام مناطق قفسه سینه و زیر كمربند.
9 – 3 تمامی ضربات دست و پایی كه توضیح داده شد در مسابقات ساواته مجاز است غیر از آن هیچ ضربهای قابل قبول نخواهد بود.
9 – 4 شروع مبارزه باید با اجرای تکنیک پا باشد و ضربات متوالی مشت مجاز نیست.
9 – 5 تكنیكهای زیر پا كشیدن در ساواته مجاز است.
9 – 6 قراردادن دستها به روی طنابهای رینگ یا كف زمین هنگام حمله مجاز نیست.
9 – 7 ضربه به حریف در هنگام نگه داشتن وی، وقت كشی، هول دادن یا كشیدن حریف مجاز نیست.
9 – 8 قرار دادن بدن در وضعیت خطرناك مانند بلند كردن زانو و جلو آوردن سر مجاز نیست.
9 – 9 حمله به حریفی كه به كف رینگ افتاده یا در حال بر خواستن است و یا اینكه در داخل طنابها گیر كرده است، مجاز نیست.
10- اوزان و سنین مسابقاتی ساواته
10 – 1 به مبارزین مرد Tireurs (تيقوق) و به مبارزین زن Tireuses (تيقوز) میگویند.
10 – 2 براساس شرایط سنی مبارزین مرد به هشت گروه سنی تقسیم میشوند.
10 – 3 برای محاسبه دقیق سن به عنوان مثال در فصل 96 – 95 یك ورزشكار مرد كه متولد 1978 باشد 18 سال خواهد داشت (18 = 78 – 96).
11- تقسیمبندی اوزان مسابقاتی ساواته:
11 – 1 براساس وزن مبارزین مسابقات Combat و Assaut مردان و بانوان به گروه زیر طبقهبندی میشود:
مردان: Combat kg 56 زیر Plumes
kg 60 تا 56 Legers
kg 65 تا 60 Super - Legers
kg 70 تا 65 Mi - Moyens
kg 75 تا 70 Super – Mi - Moyens
kg 80 تا 75 Moyens
kg 85 تا 80 Mi - Lourds
kg 85 + Lourds
مردان: Assaut kg 56 زیر Plumes
kg 60 تا 56 Legers
kg 65 تا 60 Super - Legers
kg 70 تا 65 Mi - Moyens
kg 75 تا 70 Super – Mi - Moyens
kg 80 تا 75 Moyens
kg 85 تا 80 Mi - Lourds
kg 85 + Lourds
زنان: Combat kg 48 Mouches
kg 52 تا 48 Coqs
kg 56 تا 52 Plumes
kg 60 تا 56 Legres
kg 65 تا 60 Super – Legres
kg 70 تا 65 Moyens – Mi
kg 75 تا 70 Super – Mi – Moyens
kg 75 + Moyens
زنان: Assaut kg 48 Mouches
kg 52 تا 48 Coqs
kg 56 تا 52 Plumes
kg 60 تا 56 Legres
kg 65 تا 60 Super – Legres
kg 70 تا 65 Moyens – Mi
kg 75 تا 70 Super – Mi – Moyens
kg 75 + Moyens
12- وزن دستكشهای مسابقاتی ساواته
دستكشهای ساواته برای مسابقات مردان و زنان بر مبنای وزن مسابقاتی متفاوت خواهد بود.
8 اونس: kg60+
10 اونس: از 60 تا kg 75
12 اونس: از 75 تا kg 85
14 اونس: kg 85+
13- انواع مسابقات ساواته
13 – 1 مسابقات ساواته به دو روش Assaut و Cambat برگزار میشود.
13 – 2 Assaut:
در این نوع مسابقات میزان مهارت یك مبارز در اجرای تكنیكها و دقت او در اجرای ضربات مورد نظر است كه قدرت در هنگام ضربه زدن معیار نیست.
13 – 2 Cambat
در این نوع مبارزات تكنیك، دقت و میزان موثر بودن ضربات و روح مبارزه مورد ارزیابی قرار میگیرد كه براساس جنسیت و سطح تكنیكی به دو نوع تقسیم میشود:
A. گروه دوم مبارزات Combat مسابقاتی است كه در آنها استفاده از محافظ سرو پا الزامی است و میزان مهارت یك مبارز و روح مبارزه مورد نظر داوران خواهد بود.
B. گروه اول مبارزات Combat شامل مسابقاتی است كه در آن از محافظ سر و پا استفاده نمیشود و تنها معیار داوران تفاوت ارزش تكنیكهاست.
نکته مهم: مسابقات SAVATE - PRO به عنوان روش حرفه ای مسابقات ساواته بر پایه قوانین کامبت نیز به دو استایل فوق اضافه شده است.
14 – مسابقاتی كه مجاز نیست
14 – 1 در Assaut و Combat مبارزه بین مردان و زنان یا مبارزه بیش از دو نفر مجاز نیست.
14 – 2 استفاده از سایر تكنیكهاي ورزشهای دیگر مجاز نیست.
15- زمان مسابقه
15 – 1 مسابقه شامل راندهای متعدد و استراحت بین هر راند است.
15 – 2 براساس قوانین رقابتها هر مسابقه میتواند شامل دو – سه – چهار یا پنج راند باشد كه زمان راندها شامل یك دقیقه، یك دقیقه و نیم تا دو دقیقه میشود.
15 – 3 زمان استراحت بین هر راند rest minutes یك دقیقه است.
15 – 4 قطع اجباری مسابقه:
هنگامی كه بخشی از تجهیزات یك مبارز مانند دستكش – كفش – محافظ سر و ... خراب شده یا از بدن وی جدا شود در این حال داور مسابقه را متوقف میكند و وقت نگهدار با توقف زمان مسابقه با اعلام مجدد داور زمان مسابقه را محاسبه میكند.
15 – 5 بروز هر اتفاق غیر قابل پیشبینی كه با دستور داور باعث توقف مسابقه خواهد شد و در این حال داور گزارش خود را به ناظر رسمی مسابقات ارائه خواهد كرد.
هرگونه تعویق مسابقه با نظر ناظر رسمی امكانپذیر خواهد بود و هنگامیكه یك مسابقه به زمان دیگری موكول شود بدون در نظر گرفتن نتایج كسب شده از راند اول انجام میشود.
16- ارتقاء درجات فنی در ساواته:
برخلاف رشتههایی مانند كاراته و تكواندو در ساواته كمربند وجود ندارد و ارتقاء درجات ورزشكاران با رنگ دستكش مشخص میشود كه به ترتیب عبارتست از: آبی، سبز، قرمز، سفید ، زرد و نقرهایی.
16 – 1 دستكش آبی
ورزشكار ساواته قادر به ضربه به حریف است بدون آنكه ضربه متقابل دریافت كند.
نمایش تكنیكها با هماهنگی – كنترل و سبك خاص هر ورزشكار.
16 – 2 دستكش سبز
دفاع كامل ضربات حریف و ضربه متقابل، نمایش كامل تكنیكی، تشخیص حمله احتمالی حریف و دفاع یا فرار مناسب از ضربه بدون دریافت آن و پاسخ حریف با ضربه متقابل.
16 – 3 دستكش قرمز
دفاع مناسب و عدم دریافت ضربه حریف و وارد ساختن ضربه موثر، نمایش كامل تكنیكها پیشبینی كامل حمله حریف و انتخاب بهترین دفاع انجام ضد حمله مناسب در حین حمله حریف.
16 – 4 دستكش سفید
قابلیت ضربه به حریف پیش از دریافت ضربه وی، نمایش كامل تكنیكی، پیشبینی حمله احتمالی و طرحریزی حمله موثر، ضربه موثر به حریف پیش از آنكه بتواند تكنیك خود را اجرا كند.
16 – 5 دستكش زرد
ضربه كامل حریف و دریافت نكردن تكنیك، نمایش كامل تكنیكها با هماهنگی، كنترل و سبك خاص، فریب حریف و اجرای یك ضربه موثر.
16 – 6 دستكش نقرهای
وارد ساختن ضربه موثر قبل از هرگونه حركت حریف، نمایش كامل تكنیكها – اجرای نمای تكنیكهای دست و پا در یك مسابقه كنترلی (Assoaut) فریب دادن حریف و اجرای یك ضربه موثر.